Η ρητορική της σύγχρονης εκπαιδευτικής πολιτικής: Εκπαίδευση για όλους;

Περίληψη

Μέσα από αυτή τη σύντομη διαδρομή πάνω στην εκπαιδευτική πολιτική, στις παγκόσμιες τάσεις και τις σύγχρονες προοπτικές της Εκπαίδευσης για Όλους, πάνω σε ζητήματα κοινωνικο-πολιτικής φύσης, όπως εκείνο της φτώχειας, επιδιώξαμε να αναδείξουμε βασικούς προβληματισμούς που ταλανίζουν το πεδίο των Επιστημών της Εκπαίδευσης.
Είναι γεγονός πως η εκπαίδευση δεν μπορεί να απέχει από τα κελεύσματα των καιρών ούτε από τις ανάγκες που αναδύονται εντός της παγκόσμιας κοινωνίας και οικονομίας.
Το ζήτημα της φτώχειας, τα ευρύτερα προβλήματα και οι ειδικότερες δυσκολίες μη ευνοημένων ομάδων και πληθυσμών, βρίσκονται ήδη εδώ και η εκπαίδευση χρειάζεται να συμβάλει σημαντικά στην καλλιέργεια κριτικά σκεπτόμενων ανθρώπων, ευπροσάρμοστων και δημιουργικών, ανεξαρτήτως κοινωνικού και οικονομικού status.
Από την άλλη πλευρά, καίρια ζητήματα όπως η φτώχεια, αποτελούν προβλήματα με πολιτικό πρόσημο. Οι εξαγγελίες της Παγκόσμιας Τράπεζας περί μείωσης της φτώχειας μέσω της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της εξειδίκευσης αφήνουν πολλά θεωρητικά κενά και χτίζουν αγεφύρωτα χάσματα μεταξύ χρηστικής και μη χρηστικής εκπαίδευσης.
Η νεοφιλελεύθερη αγορά μοιάζει να έχει φτάσει στο τέρμα της και γι’ αυτό να αναζητά λύσεις από επιστήμες τις οποίες επιδιώκει να χρησιμοποιήσει προς ίδιον όφελος. Η εκπαίδευση, έτσι, η απευθυνόμενη σε όλους, χρειάζεται να περιφρουρηθεί από τις Επιστήμες της Εκπαίδευσης, ώστε να εξακολουθήσει να έχει θεσμικό χαρακτήρα, αυτόνομη παρουσία και ανθρωπιστικό υπόβαθρο.
Αυτή τη στιγμή η θεσμικότητα, η αυτονομία και το ανθρωπιστικό περιεχόμενο της εκπαίδευσης τίθενται υπό αμφισβήτηση μέσα σε ένα κλίμα γενικού επανακαθορισμού αξιών και αρχών: πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών. Αυτό που μένει να δούμε είναι το κατά πόσο οι «ωραίες επιστημονικές θεωρίες» της ουσιαστικής ισότητας και συμπερίληψης θα εξελιχθούν προσπερνώντας τις εξωτερικές παρεμβάσεις και τα πλήγματα που δέχονται το τελευταίο διάστημα.