Διερεύνηση της Προσωπικής και Κοινωνικής Ταυτότητας Ατόμων με Αναπηρία Όρασης

Περίληψη

Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι ο χώρος των Κοινωνικών Επιστημών δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε έρευνες που αφορούν τόσο στην προσωπική όσο και στην κοινωνική ταυτότητα των ατόμων. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες η ανάπτυξη της προσωπικής ταυτότητας καθορίζει τον αυτοπροσδιορισμό του ατόμου, ενώ η ανάπτυξη της κοινωνικής ταυτότητας είναι αμοιβαίως εξαρτώμενη από τη συμμετοχή του ατόμου σε συμμετοχικές και γενικότερα κοινωνικές δράσεις. Ωστόσο, υπάρχουν ιδιαίτερες πληθυσμιακές ομάδες, όπως τα άτομα με αναπηρία όρασης, των οποίων η προσωπική και κοινωνική ταυτότητα δεν έχει επαρκώς ερευνηθεί από την ελληνική βιβλιογραφία, γεγονός που συμβάλλει στη διατήρηση μιας ασαφούς εικόνας αναφορικά με τις προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν ως προς την έννοια του εαυτού και της ένταξης τους μέσα στο γενικότερο κοινωνικό σύνολο. Η παρούσα μελέτη, έχει ως στόχο να εντοπίσει και να αναλύσει τους τρόπους με τους οποίους τα άτομα με αναπηρία όρασης αντιλαμβάνονται την προσωπική και κοινωνική τους ταυτότητα. Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκε κριτική βιβλιογραφική επισκόπηση μέσα από την οποία αναδείχθηκε πως η αναπηρία όρασης εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται από την κοινωνία με βάση το ιατρικό παράδειγμα, σύμφωνα με το οποίο τα άτομα αυτά φαίνεται ότι καλούνται να διαχειριστούν μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση σε προσωπικό επίπεδο εξαιτίας της τυφλότητας. Αυτή η κατάσταση με βάση το παραπάνω μοντέλο, επιφέρει δυσκολίες στη συγκρότηση της προσωπικής τους ταυτότητας με αρνητικές συνέπειες στην πλήρη ένταξη τους στο γενικότερο κοινωνικό σύνολο. Τέλος, στην παρούσα μελέτη αναφέρεται και το κοινωνικό παράδειγμα της αναπηρίας ως ο αντίποδας στην κατανόηση και ερμηνεία της αναπηρίας και της διαμόρφωσης των πλαισίων που αφορούν τόσο στην ατομική όσο και στην κοινωνική ταυτότητα.