'Ακίνδυνη' εναλλαγή κωδίκων και διαγλωσσικότητα: It’s complicated

Περίληψη

Βασισμένη σε γλωσσικά δεδομένα που έχουν συλλεγεί με εθνογραφικά εργαλεία από σχολικές τάξεις της Κύπρου, η εργασία αυτή εξετάζει όψεις του φαινομένου της εναλλαγής κωδίκων (είτε διαφορετικών γλωσσών είτε διαφορετικών ποικιλιών της Νέας Ελληνικής) κατά τη διάρκεια μαθησιακών δραστηριοτήτων στο σχολικό πλαίσιο. Γίνεται απόπειρα να δειχθεί ότι η εναλλαγή κωδίκων (που συμβαίνει συχνά και συστηματικά παρά το γεγονός ότι ο εκπεφρασμένος στόχος του εκπαιδευτικού συστήματος είναι η μονογλωσσία και η καλλιέργεια αποκλειστικά της πρότυπης Νέας Ελληνικής) δε συνιστά έκφανση κάποιας μορφής παιδαγωγικής της διαγλωσσικότητας αλλά αντίθετα αναπαράγει κυρίαρχες γλωσσικές ιδεολογίες και (παιδαγωγικές) πρακτικές. Τέλος, επιχειρείται μια αντίστιξη με εθνογραφικά δεδομένα από μια παιδαγωγική παρέμβαση που εστιάζει συνειδητά στη διαγλωσσικότητα ως εργαλείο καλλιέργειας του γραμματισμού, με στόχο τα δεδομένα από το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό συγκείμενο να φωτίσουν όψεις της σχέσης μεταξύ των θεωρητικών κατασκευών της εναλλαγής κωδίκων και της διαγλωσσικότητας.