Αλυτρωτισμός και εθνική ταυτότητα: Γυμναστική και αθλητισμός στην Οθωμανοκρατούμενη Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (1900-1912)

Περίληψη

Η Γυμναστική και ο Αθλητισμός, πέρα από τη γαλούχηση των πολιτών του νέου ελληνικού κράτους, κλήθηκαν επίσης να συμβάλουν στη συγκρότηση και ενίσχυση μιας οιονεί εθνικής συνείδησης στους ελληνορθόδοξους πληθυσμούς της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη μελέτη αυτή επιχειρείται η κατανόηση της συμβολής της σχολικής γυμναστικής και της αθλητικής συλλογικής δράσης στις πολύμορφες διαδικασίες εθνικοποίησης των πληθυσμών των ελληνορθόδοξων οθωμανοκρατούμενων περιοχών της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης κατά την περίοδο της κορύφωσης των βαλκανικών εθνικισμών. Από την ανάλυση και επεξεργασία των πηγών προκύπτει ότι γυμναστική και αθλητισμός αποτέλεσαν πεδία όπου αποτυπώθηκαν οι πολιτικές επιλογές της αλυτρωτικής πολιτικής καθώς και οι αντιλήψεις για τις διαδικασίες συγκρότησης εθνικής ταυτότητας στις ορθόδοξες κοινότητες της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Η γυμναστική στην εκπαίδευση, οι δημόσιες γυμναστικές επιδείξεις όπως και η συμμετοχή ομάδων σε τοπικούς αθλητικούς αγώνες προσέλκυσαν ενθουσιώδεις θεατές και μετέτρεψαν το αθλητικό και πειθαρχημένο νεανικό σώμα των μαθητών ή αθλητών σε δημόσιο δείκτη μιας αναζωογονημένης εθνικής κοινότητας.