'When three is not a crowd’: Measuring shared fun in playful interactions between parents and infants / ‘Όταν οι τρεις δεν αποτελούν πλήθος’: Μετρώντας το μοίρασμα της διασκέδασης στις παιγνιώδεις αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονέων και βρεφών

Abstract

The aim of this study was to determine how special relationships of friendship and creativity are built and strengthened, and how fun may give extra strong support to a group of more than two. Towards this aim, we measured facial expressions of the emotions of interest and enjoyment in spontaneous dyadic and triadic interactions of infants in second semester – with their parents, in dyads, and with all three invited to participate as a trio. Twenty-eight families were recruited and the dyadic (mother-infant, father-infant) and triadic spontaneous interactions of infants with both parents (mother-father-infant) were video-recorded once a month from the 7th to the 12th month of the infants’ life. Playful Episodes (PEs) were defined according to the expression of positive facial expressions of emotion, which had either a spontaneous narrative pattern (beginning, development, culmination and resolution), or were accompanied by expressive behavioural rituals, conventional patterns of vocalisation and gesture that were expressed once or repeatedly with slight variations in content and intensity. Quantitative analysis of PEs for the population provided evidence of the narrative patterns. Micro-analysis of individual PEs provided evidence of similarities between dyadic and triadic interactions of infants with their parents according to: a) duration; b) the content and the positive emotional expressions of PEs; and c) the emotional frame of PEs. Dyadic and triadic interactions differed in that the proportions of maternal, paternal and infant laughter were higher in triadic compared to dyadic engagements. The results of this study are discussed and interpreted in the frame of the theory of Innate Intersubjectivity, or sharing of states of mind with affective regulations of selfawareness in relations with others.

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να καθοριστούν οι τρόποι με τους οποίους χτίζονται και ενδυναμώνονται οι ιδιαίτερες σχέσεις της οικειότητας και της φιλίας μεταξύ των γονέων και των βρεφών, αλλά και το πώς το στοιχείο της ευθυμίας και της διασκέδασης ισχυροποιεί και προάγει τους δεσμούς της τριαδικής σχέσης. Για το σκοπό αυτό, καταγράψαμε τα συναισθήματα του ενδιαφέροντος και της ευχαρίστησης στις αυθόρμητες δυαδικές και τριαδικές αλληλεπιδράσεις των μητέρων, των πατέρων και των βρεφών τους κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου της ζωής του βρέφους. Βιντεοσκοπήσαμε τις αυθόρμητες παιγνιώδεις αλληλεπιδράσεις 28 οικογενειών σε δυάδες (μητέρες-βρέφη, πατέρες-βρέφη) και σε τριάδες (μητέρες-πατέρες-βρέφη) σε διαστήματα 30 ημερών από τον 7ο έως τον 12ο μήνα της ζωής του βρέφους. Τα παιγνιώδη επεισόδια (ΠΕ) ορίστηκαν με κριτήριο τις θετικές συναισθηματικές εκφράσεις προσώπου των συντρόφων οι οποίες είτε παρουσίαζαν ένα αφηγηματικό σχήμα (με αρχή, ανάπτυξη, κορύφωση και λύση) είτε συνόδευαν τυπικές παιγνιώδεις πρακτικές των συντρόφων (με συμπεριφορές που γίνονταν μία φορά ή που επαναλαμβάνονταν με ελαφρές τροποποιήσεις στο περιεχόμενο ή/και στην ένταση). Η ποσοτική ανάλυση των καταγεγραμμένων αλληλεπιδράσεων έδειξε ότι τα ΠΕ διακρίνονταν από μια αφηγηματική δομή. Επιπλέον, η μικροανάλυση των ΠΕ κατέδειξε ομοιότητες στις δυαδικές και στις τριαδικές αλληλεπιδράσεις των βρεφών με τους γονείς τους ως προς: α) τη διάρκεια, β) το περιεχόμενο των ΠΕ, και γ) τις θετικές συναισθηματικές εκφράσεις των συντρόφων κατά τη διάρκεια των ΠΕ, και δ) το συναισθηματικό πλαίσιο των ΠΕ: πριν την αρχή και μετά το τέλος των δυαδικών και των τριαδικών ΠΕ, το συναίσθημα του ενδιαφέροντος ήταν αυτό που επικράτησε σε συχνότητα, ενώ η ευχαρίστηση καταγράφηκε σε χαμηλότερες συχνότητες. Κατά τη διάρκεια των ΠΕ, η ευχαρίστηση ήταν το συναίσθημα που εκφράστηκε συχνότερα από τους συντρόφους, ενώ το πιο έντονο συναίσθημα της χαράς αυξήθηκε και το ενδιαφέρον μειώθηκε σε συχνότητα. Ωστόσο, οι δυαδικές και οι τριαδικές αλληλεπιδράσεις παρουσίασαν μια ουσιαστική διαφορά αναφορικά με τη συχνότητα του γέλιου των μητέρων, των πατέρων και των βρεφών: κατά τη διάρκεια των τριαδικών ΠΕ, και οι τρεις σύντροφοι γέλασαν περισσότερο από ό,τι στη διάρκεια των δυαδικών ΠΕ. Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης συζητούνται και ερμηνεύονται υπό το πρίσμα της θεωρίας της Έμφυτης Διυποκειμενικότητας.