Η παθοφυσιολογία της διαταραχής μετα-τραυματικού στρες

Περίληψη

Εισαγωγή: Η εμπειρία ενός ξαφνικού και στρεσογόνου γεγονότος προκαλεί δυνητικά την εκδήλωση διαταραχής μετα-τραυματικού στρες.  Στο παρόν άρθρο γίνεται μια προσπάθεια επισκόπησης της βιβλιογραφίας αναφορικά με την κλινική “εικόνα” της διαταραχής, τους προγνωστικούς παράγοντες, τα στοιχεία παθοφυσιολογίας καθώς και τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές.  Στόχος είναι η η ανάδειξη των νεότερων δεδομένων της διαταραχής μετα-τραυματικού στρες αλλά και η βαθύτερη κατανόηση των νευροβιολογικών και ψυχολογικών διαστάσεων της.

Αποτελέσματα: Έρευνες με αντικείμενο την αιτιολογία της διαταραχής δείχνουν ότι μια ποικιλία περιβαλλοντικών, βιολογικών και γνωστικών παραγόντων καθορίζει την ευαλωτότητα ή την “ανθεκτικότητα” απέναντι στο στρες, με ιδιαίτερη έμφαση στην αλληλεπίδραση γονιδίων-περιβάλλοντος και τις επιγενετικές διεργασίες κατά την αναπτυξιακή πορεία.  Επίδραση στην πιθανότητα και τον τρόπο εκδήλωσης της διαταραχής έχουν επίσης οι μεταβλητές της ηλικίας και του φύλου.  Η συμμετοχή του εγκεφάλου έγκειται σε δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες περιοχών που σχετίζονται με το στρες, τη μνήμη και τη ρύθμιση του συναισθήματος, ειδικά του φόβου, ενώ η νευροενδοκρινική και νευροχημική δραστηριότητα εμφανίζει απορρύθμιση.  Η ψυχοθεραπεία προτείνεται ως πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της διαταραχής, αλλά χορηγείται και φαρμακευτική αγωγή εάν χρειαστεί. Αξιοσημείωτη είναι η εμπειρία μετα-τραυματικής ανάπτυξης, όπου το ψυχικό τραύμα μετατρέπεται σε ευκαιρία για προσωπική, ψυχική και πνευματική εξέλιξη.

Συμπεράσματα: Τα τελευταία χρόνια, έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος στα στοιχεία που αφορούν στη μετα-τραυματική διαταραχή.  Οι θεωρητικές προσεγγίσεις και τα αποτελέσματα των κλινικών μελετών έχουν συμβάλει καθοριστικά στην κατανόηση της συγκεκριμένης ψυχικής νόσου μεγιστοποιώντας τις πιθανότητες για την επιτυχή αντιμετώπισή της.