Intersubjectivity research and theory: Contributions to the domains of Developmental Psychopathology and early intervention

Η θεωρία και η έρευνα της Διυποκειμενικότητας: H συνεισφορά τους στο πεδίο της Αναπτυξιακής Ψυχοπαθολογίας και της πρώιμης παρέμβασης

Περίληψη

The theory of Innate Intersubjectivity (Trevarthen, 1974, 1979; Trevarthen and Hubley, 1978), built upon results of observational studies on infant communicative abilities manifested during face-to-face interactions with sensitive others, recognized the human infant as a person motivated to communicate with other people and well-armed to do so from birth. Based on the theory of Innate Intersubjectivity, more recent researchers studied infant intentionality, mimesis, empathy, self-awareness, revitalizing in that way the field of infant psychology and renewing the interest in the development of the first years of life. All this new knowledge on infant socioemotional and cognitive development boosted the advancement of other fields of research such as Developmental Psychopathology and Prevention and Early Intervention for infant mental health and developmental disorders. It was paramount to have robust evidence that human infants are active partners in dyadic relationships from birth, since this knowledge informed not only the role attributed to infants and toddlers in research methodologies, but also re-directed the focus of prevention and early intervention programs towards a more ecological approach in which infants and toddlers are seen as active agents in their environment. Video Interaction Guidance, which promotes sensitive communication and empathy, is an example of such programs. Further advances in the field of infant Psychology and Psychopathology may be expected by bridging behavioral sciences and neurosciences’ research methodologies – this may be the only way to shed more light to human social brain.

Η θεωρία της Έμφυτης Διυποκειμενικότητας (Trevarthen, 1974, 1979; Trevarthen and Hubley, 1978), που διαμορφώθηκε βασισμένη σε αποτελέσματα μελετών παρατήρησης των επικοινωνιακών ικανοτήτων των βρεφών όπως αυτές εκφράζονται στο πλαίσιο των πρόσωπο-με-πρόσωπο αλληλεπιδράσεων με ευαίσθητους άλλους, αναγνώρισε στα ανθρώπινα βρέφη πρόσωπα με ισχυρό κίνητρο να επικοινωνήσουν με άλλους ανθρώπους και ικανά να το κάνουν ήδη από τη γέννησή τους. Νεώτεροι μελετητές, βασιζόμενοι στη θεωρία της Έμφυτης Διυποκειμενικότητας, μελέτησαν την πρόθεση, την μίμηση, την ενσυναίσθηση, τη συνείδηση στη βρεφική ηλικία, αναζωοπυρώνοντας έτσι το επιστημονικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των πρώτων χρόνων της ζωής. Οι νέες γνώσεις πάνω στην πρώιμη κοινωνικο-συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη υποστήριξαν την ανάπτυξη και άλλων ερευνητικών πεδίων, όπως αυτά της Αναπτυξιακής Ψυχοπαθολογίας και της Πρόληψης και Πρώιμης Παρέμβασης. Ήταν ιδιαίτερης σημασίας η γνώση ότι τα βρέφη επικοινωνούν και συμμετέχουν ενεργητικά στις πρώιμες αλληλεπιδράσεις, γιατί πλέον τους αναγνωρίστηκε νέος ρόλος όχι μόνο στους ερευνητικούς μεθοδολογικούς σχεδιασμούς, αλλά και στα προγράμματα πρόληψης και πρώιμης παρέμβασης για ψυχικές και αναπτυξιακές διαταραχές στη βρεφική και νηπιακή ηλικία. Ένα παράδειγμα τέτοιου προγράμματος είναι και η Καθοδήγηση μέσω Βιντεοσκοπημένης Αλληλεπίδρασης (Video Interaction Guidance) που ενδυναμώνει και υποστηρίζει την ευαίσθητη επικοινωνία και την ανάπτυξη της ενσυναίσθησης. Τέλος, το επόμενο μεγάλο βήμα της Αναπτυξιακής Ψυχολογίας και της Αναπτυξιακής Ψυχοπαθολογίας σε ό,τι αφορά την περαιτέρω κατανόηση του ανθρώπινου κοινωνικού εγκεφάλου αναμένεται να γίνει με την ανάπτυξη νέων ερευνητικών σχεδιασμών που να προβλέπουν τη συμπληρωματική και ταυτόχρονη χρήση ερευνητικών τεχνικών των επιστημών της συμπεριφοράς και των νευροεπιστημών.