Δοκιμασία Οπτικο-Νοητικής Ιχνηλάτησης με Χρώματα: Προκαταρκτικές νόρμες και Διακριτική εγκυρότητα για τον Ελληνικό Πληθυσμό

Περίληψη

Η Δοκιμασία Οπτικο-Νοητικής Ιχνηλάτησης με χρώματα (ΔΟΝΙΧρ) (Color Trails Test - CTT; D’Elia., Satz, Uchiyama, & White, 1996) αποτέλεσε μια αξιόλογη λύση για τη δημιουργία μιας δοκιμασίας, με αντίστοιχες ψυχομετρικές ιδιότητες με την πρωτότυπη Δοκιμασία Οπτικο-Νοητικής Ιχνηλάτησης (Τrail Making Test -TMT; Armitage, 1946), αλλά με ευρύτερη διαπολιτισμική εφαρμογή. Στην παρούσα μελέτη κατασκευάσαμε νόρμες για τη δοκιμασία αυτή στον ενήλικο Ελληνικό πληθυσμό και εκτιμήσαμε τη διακριτική εγκυρότητα της δοκιμασίας, σε δυο κλινικές ομάδες (29 ασθενείς με νόσο Παρκινσον και 25 άτομα που είχαν υποστεί πρόσφατο εγκεφαλικό επεισόδιο). Επίσης, η δοκιμασία χορηγήθηκε και σε 163 υγιή άτομα ηλικίας 19-75 ετών. Αναλύσεις παλινδρόμησης κατά βήμα έδειξαν σημαντική επίδραση της ηλικίας και του μορφωτικού επιπέδου στο χρόνο ολοκλήρωσης του Α και του Β μέρους της δοκιμασίας (άτομα με χαμηλότερη μόρφωση και μεγαλύτερη ηλικία ολοκλήρωσαν πιο αργά και τα δυο μέρη της δοκιμασίας), ενώ το φύλο δεν είχε σημαντική επίδραση στο Β μέρος. Η δοκιμασία φαίνεται να διαχωρίζει ικανοποιητικά άτομα με και χωρίς εγκεφαλική δυσλειτουργία, αφού οι δυο κλινικές ομάδες που αξιολογήθηκαν είχαν σημαντικά πιο αργό χρόνο ολοκλήρωσης και στα δυο μέρη της δοκιμασίας σε σχέση με ομάδες φυσιολογικών συμμετεχόντων, εξισωμένες ως προς το φύλο, την ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο με τις δυο κλινικές ομάδες. Αν και η παρούσα μελέτη αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια να καλυφθεί το κενό σταθμισμένων δεδομένων για την ΔΟΝΙΧρ στον Ελληνικό χώρο, προτείνουμε, ωστόσο, να δημιουργηθούν μελλοντικά νόρμες για τη δοκιμασία αυτή βασιζόμενες σε μεγαλύτερα δείγματα, και νόρμες για τον υπερήλικο (άνω των 75 ετών) πληθυσμό.