Τελεγκεφαλική Εξειδίκευση και Ημισφαιρική Ευπλαστότητα στη Λειτουργική Γλωσσική Αντιστάθμιση: Ενδείξεις από τη Nευροπαθολογία

Περίληψη

Η παρούσα ανασκόπηση εξετάζει τις δυνατότητες του δεξιού ημισφαιρίου του ανθρώπινου εγκεφάλου για λειτουργική αντιστάθμιση γλωσσικών λειτουργιών. Ένα από τα πρότυπα που μελετάται αφορά περιπτώσεις αριστερής ημισφαιριεκτομής, μιας δραστικής μεθόδου αντιμετώπισης ανθεκτικής επιληψίας (δηλ. επιληψίας που δεν αποκρίνεται σε φαρμακευτική αγωγή)· επιπλέον, παρατίθενται και περιπτώσεις γλοιωμάτων, πρώιμης εγκεφαλικής βλάβης, εγκεφαλικών αρτηριοφλεβικών δυσπλασιών, εγκεφαλικής αποπληξίας και ημιυδρανεγκεφαλίας. Αναλύονται τα ψυχογλωσσικά και νευροανατομικά δεδομένα από τη βιβλιογραφία, τα οποία υποδεικνύουν ότι περιοχές του φλοιού του δεξιού εγκεφαλικού ημισφαιρίου είναι ικανές να παράγουν και να κατανοούν σε ένα βαθμό το λόγο. Αυτή η αντιστάθμιση έχει ένα νευροαπεικονιστικό παρονομαστή. Φαίνεται ότι προκύπτει δράση ενός ομολόγου δικτύου, όχι μόνο σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ημισφαιριεκτομή, αλλά και σε περιπτώσεις ασθενών με άλλου τύπου εγκεφαλικές βλάβες. Η δυνατότητα του δεξιού ημισφαιρίου να αναλαμβάνει γλωσσικές λειτουργίες ενισχύει την έννοια της ευπλαστότητας του κεντρικού νευρικού συστήματος· παράλληλα, θέτει κάποια ερωτηματικά σχετικά με τη βαρύτητα που έχει αποδοθεί στην εξειδίκευση και στον εντοπισμό των νευρογνωστικών λειτουργιών.