Μια Αριάδνη στη Βοστώνη

Abstract

Οι αινιγματικές συνθήκες κάτω από τις οποίες ήρθε στο φως το περίφημο τρίπλευρο ανάγλυφο του μουσείου Καλών Τεχνών της Βοστώνης, ο λεγόμενος θρόνος της Βοστώνης, σε συνδυασμό με τα προβλήματα που προκύπτουν από τη μοναδικότητα των παραστάσεων που φέρει και την ασυνήθιστη μορφή του μνημείου, συνέβαλαν στη δημιουργία ενός πολύ δύσκολα πλέον εποπτευόμενου όγκου βιβλιογραφίας αναφερόμενης στα θέματα της γνησιότητας, της ερμηνείας, της χρονολόγησης και της ένταξής του στην τεχνοτροπική παράδοση κάποιας περιοχής του αρχαιοελληνικού κόσμου. Ωστόσο, παρά την τόσο πλούσια βιβλιογραφία, σχεδόν όλα τα ερωτήματα που θέτει στον αρχαιολόγο το μνημείο εξακολουθούν να παραμένουν αναπάντητα, και αυτό επειδή, όπως πιστεύουμε, κάποιες πολύ σημαντικές για την κατανόησή του λεπτομέρειες δεν έτυχε ακόμα να τραβήξουν την προσοχή των ερευνητών. Δύο από αυτές θα δοκιμάσουμε να αναλύσουμε στη συνέχεια, επιχειρώντας να προσεγγίσουμε τον "θρόνο" με μια διαφορετική μέθοδο, μια μέθοδο που βασ ίζεται στην αρχή, ότι το καθένα από τα εικονογραφικά στοιχεία που συνθέτουν ένα έργο της αρχαίας ελληνικής τέχνης έπρεπε να μπορεί να διαβάζεται με σαφήνεια από το κοινό στο οποίο απευθυνόταν ο καλλιτέχνης. Ελπίζουμε ότι το αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής θα βοηθήσει να ξεπεράσουμε την αμηχανία που τελευταία άρχισε να επικρατεί στα πλαίσια της επιστημονικής αντιμετώπισης και αξιοποίησης του μνημείου, αμηχανία που εκδηλώνεται φανερά στην αδικαιολόγητη αποσιώπηση του "θρόνου" σε νεότερες μελέτες και που αδικεί όχι μόνο την εξαιρετική του ποιότητα αλλά και τις δυνατότητες της ερμηνευτικής. Οι λεπτομέρειες που θα μας απασχολήσουν ιδιαίτερα είναι:
Η στάση, η έκφραση και οι χειρονομίες των δύο γυναικείων μορφών της κύριας πλευράς του "θρόνου"
Η στάση των μορφών στους δίσκους της πλάστιγγας.