P.Mich. inv. 4219: Μία ξύλινη ετικέτα που χρησιμοποιήθηκε ως πινακίδα γραφής και ως ετικέτα μούμιας

Περίληψη

Μία ξύλινη ετικέτα ανήκει στην παπυρολογική συλλογή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν με διαστάσεις 23,3 εκ. (μήκος) χ 4,6 εκ. (ύψος) χ 0,75 εκ. (πλάτος). Η μία πλευρά χρησιμοποιήθηκε ως πινακίδα για να γραφεί στα ελληνικά μία απόδειξη καταβολής τελών (20 δραχμών) για την είσοδο στην τάξη των ιερέων στο ιερό της Αφροδίτης και του Απόλλωνα. Η καταβολή του ποσού έγινε από τον Αρσιή, τον τρίτο γιο του Κολλάνθου και της Σενπετεμίνιος μέσω ενός άλλου προσώπου στις 3 Σεπτεμβρίου του 139 μ.Χ. Στην άλλη πλευρά της ίδιας ξύλινης ετικέτας κάποιος έγραψε στα αιγυπτιακά δημοτικά τα προσωπικά στοιχεία (όνομα, ονόματα γονέων, επάγγελμα, ηλικία, τόπο κατοικίας) του νεκρού μεγαλύτερου αδελφού του Αρσιέως. Την ετικέτα τότε θα την κρεμούσαν στον λαιμό της μούμιας και θα την χρησιμοποιούσαν ως ταυτότητα για τον νεκρό. Μπορούμε να εξετάσουμε πολλές εκδοχές σχετικά με το ποια πλευρά γράφτηκε πρώτη και γιατί ο μικρότερος Αρσιής χρησιμοποίησε μία ετικέτα μούμιας (χρησιμοποιημένη ήδη ή όχι για τον αδελφό του) για να γράψει τη σημαντική γι' αυτόν απόδειξη. Οι πρώτοι εκδότες του αιγυπτιακού δημοτικού κειμένου δεν είχαν πληροφορηθεί την ύπαρξη του ελληνικού κειμένου και έτσι η συγκεκριμένη ετικέτα μούμιας παρέμενε ασήμαντη ανάμεσα σε πολλές άλλες. Τώρα σε συνδυασμό με το ελληνικό κείμενο η παρούσα ετικέτα αποτελεί μία σπάνια: Είναι η μοναδική που χρησιμοποιήθηκε και ως πινακίδα γραφής και ως ετικέτα μούμιας, η μοναδική φορολογική απόδειξη γραμμένη σε ετικέτα μούμιας που προέρχεται από τον Πανοπολίτη νομό της Άνω Αιγύπτου και από τις ελάχιστες που χρονολογούνται στη ρωμαϊκή εποχή.