Η αναφορά του Λαόνικου Χαλκοκονδύλη για την διαδοχή του Οσμάν: Ερμηνεύοντας μια παρανόηση

Περίληψη

Οι Αποδείξεις Ιστοριών του Λαόνικου Χαλκοκονδύλη συνιστούν μία οθωμανική ιστορία ως προς την βασική δομή της αφήγησης, με περιορισμένη όμως αξιοπιστία αναφορικά με τα πραγματολογικά δεδομένα του 14ου αιώνα, η εξιστόρηση των οποίων διακρίνεται από συνεχείς συγχύσεις και ανακριβείς αναφορές. Μία τέτοια ανακριβής αναφορά είναι η σχετική με την διαδοχή του Οσμάν από τον Ορχάν. Σε αντίθεση με το κοινώς παραδεκτό, και προκύπτον από διάφορες πηγές, δεδομένο της ομαλής διαδοχής, η οποία δεν αμφισβητήθηκε από άλλους γιους του Οσμάν, ο Χαλκοκονδύλης φέρει τον Ορχάν να έρχεται σε σύγκρουση με δύο αδερφούς του, και να παίρνει την εξουσία αφού τους εξοντώνει. Αυτή η καταρχάς ανακριβής αναφορά του Χαλκοκονδύλη μπορεί να ερμηνευθεί αν θεωρήσουμε ότι αφορά στα γεγονότα της διαδοχής του Ορχάν, για την οποία γνωρίζουμε ότι υπήρξε σύγκρουση ανάμεσα στον Μουράτ και τους αδερφούς του, αν και η σχετική πληροφόρηση περιορίζεται σε μια σύντομη αναφορά του Αχμέτι, ενώ οι λοιποί Οθωμανοί ιστοριογράφοι του 15ου αιώνα την αγνοούν ή την αποκρύπτουν. Στο παρόν υποστηρίζεται ότι ο Χαλκοκονδύλης έλαβε προφορική πληροφόρηση για αυτό το γεγονός, η οποία ανάγεται σε οθωμανική πηγή άλλη από τον Αχμέτι (λόγω των επιπλέον λεπτομερειών που δίνει), την οποία απέδωσε εσφαλμένα στην διαδοχή του Οσμάν, είτε λόγω σύγχυσης, είτε συνειδητά προκειμένου να αποδώσει μεγαλύτερο ιστορικό βάθος στα ιστορικά φαινόμενα της αδερφοκτονίας και γενικά των ενδοοικογενειακών ερίδων, που διακρίνουν την οθωμανική δυναστεία, και που ο Χαλκοκονδύλης αποτιμούσε ως ένα από τα κύρια δεδομένα της οθωμανικής ιστορίας.